5 października 2016 roku w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Barcin odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Ale sztuka!”, prowadzonego przez Olgę Gralak-Ćwikła, który poświęcony jest historii sztuki poszczególnych epok. Tym razem goście zebrani w czytelni biblioteki wysłuchali prelekcji na temat sztuki klasycyzmu i romantyzmu.
Klasycyzm to ostatni w „wielkich” stylów w nowożytnej sztuce europejskiej. Trwał od początków XVIII wieku do lat 30 tych XIX wieku. Romantyzm zaś to pierwszy z kierunków sztuki modernistycznej; zakres czasowy romantyzmu w sztuce to okres od lat 90tych XVIII wieku do lat 40tych XIX wieku.
Sztuka klasycyzmu był artystycznym wyrazem Oświecenia, czyli nurtu kulturalnego głoszącego supremację nauki i rozumu. Jak wiele innych dziedzin działalności ludzkiej w tej epoce, klasycyzm odwoływał się do antyku – architektury, rzeźby i malarstwa starożytnej Grecji i Rzymu. Budowle, obrazy i rzeźby cechowały się harmonią, oszczędnością wyrazu, wręcz surowością. W architekturze nastąpił ogromny rozwój budownictwa użyteczności publicznej. W malarstwie barokowa ekspresja, żywe kolory i tematyka religijna ustąpiły miejsca dominacji konturu, wyciszonym barwom oraz scenom mitologicznym bądź nawiązującym to współczesnych wydarzeń. Rzeźby powstawały na podstawie antycznych wzorców, bardzo popularne było przedstawianie osób żyjących ówcześnie jako postaci mitologicznych.
Romantyzm był kierunkiem zupełnie odmiennym. Powstał jako reakcja na zmiany społeczne i polityczne wywołane rewolucją przemysłową i rewolucją francuską z 1789 roku; był formą buntu przeciwko ustalonym regułom społecznym, które rządziły społeczeństwami epoki Oświecenia. Rozum i nauka zostały tu odrzucone jako środki służące poznawaniu świata – w miejsce tego romantycy wprowadzili wiarę, intuicję i duchowość. Zwrócono uwagę na życie wewnętrzne człowieka – jego uczucia i emocje, jak również na odrębność jednostki ludzkiej, jej odmienność i indywidualność. Zauważono potęgę natury, sięgnięto do legend i podań ludowych, zafascynowano się średniowieczem.
W architekturze romantycznej panował historyzm – kopiowanie dawnych stylów. Wznoszono budowle w stylu neogotyckim, neoromańskim, neorenesansowym, nawet neoegipskim. Malarstwo epoki jest niejednolite, można jednak wyróżnić kilka ogólnych cech takich jak żywy koloryt, kontrastowy światłocień, bogata faktura płótna i dynamika kompozycji. W obrazach częste są nawiązywania do legend, podań, eksplorowana jest emocjonalność człowieka, pokazywana jest potęga żywiołów.
Na prelekcji, mimo niesprzyjającej aury, obecnych było kilkadziesiąt osób, w tym młodzież. Cieszymy się, że wykłady z cyklu „Ale sztuka” gromadzą spore grono odbiorców; już teraz zapraszamy na następny wykład, poświęcony kierunkom sztuki modernistycznej, który będzie miał miejsce w grudniu.
Olga Gralak-Ćwikła
