Na temat historii Barcina powstało jak dotąd niewiele książek; cieszy więc fakt, że na rynku ukazała się nowa pozycja poświęcona dziejom miasteczka nad Notecią. Mowa o książce „Księga ławnicza miasta Barcina 1564 - 1668 (-1758)”, która jest efektem wspólnej pracy dr Marcina Frąsia, pracownika Archiwum Państwowego w Bydgoszczy oraz prof. Wiesława Nowosada, specjalisty od historii nowożytnej i archiwistyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Obaj autorzy, wespół z Panem Krzysztofem Klapką, kierownikiem oddziału popularyzacji zasobu archiwalnego Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, gościli w barcińskiej bibliotece 31 maja. Spotkanie rozpoczął Pan Klapka, który opowiedział zebranym o pracy archiwisty oraz zasobach bydgoskiego archiwum, w tym tych poświęconych naszemu miastu. Wspomniano też o budowie nowej siedziby archiwum w Bydgoszczy i niełatwym procesie przeprowadzki cennych zbiorów.
Następnie głos zabrali dr Marcin Frąś i prof. Wiesław Nowosad. Pierwsze z nazwisk może być dla miłośników historii Barcina znajome - dr Frąś jest bowiem autorem wydanej w 2018 roku książki pt. „Studia z dziejów Barcina w okresie staropolskim”. Publikacja była pierwszą tak szczegółowo opracowaną pozycją dotyczącą dziejów Barcina tej epoki; powstała na podstawie ksiąg miejskich z XVI-XVII wieku. Dr Frąś postanowił pójść za ciosem i wziąć na przysłowiowy warsztat kolejne archiwalia dotyczące naszego miasta: księgi ławnicze czyli dokumenty organu sądowniczego, odpowiedzialnego za sprawy tzw. niesporne – akty kupna i sprzedaży ziemi lub nieruchomości, testamenty, inwentarze czy posagi. Materiały te są jednymi z niewielu źródeł dotyczących regionu, które dotrwały do naszych czasów.
Do współpracy dr Frąś zaprosił prof. Wiesława Nowosada; obaj naukowcy wykonali ogromną pracę, odczytując i poniekąd „tłumacząc” na język współczesny staropolski oryginał. Efektem ich wysiłków jest unikatowa publikacja, dająca czytelnikowi wgląd w życie małego miasteczka na pograniczu Kujaw i Wielkopolski w XVI i XVII wieku. Dla barcinianina zaś książka może być kopalnią wiedzy na temat topografii miasta, obiektów miejskich, ludzi zamieszkujących Barcin przed wiekami. Z kart książki dowiedzieć się można na przykład, że w mieście istniały niegdyś ulica Młyńska czy miejsce zwane Ostrówkiem, a wśród mieszczan sporo było emigrantów z Wysp Brytyjskich, tzw. Szotów (Szkotów). Podczas spotkania wywiązała się na ten temat ciekawa dyskusja – wspólnie zastanawiano się na przykład, gdzie mogła mieścić się odnotowana w księdze ławniczej brama.
Książka została wydana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, jest dostępna do nabycia na stronie Archiwów Państwowych pod adresem: https://archiwa.gov.pl/.../ksiega-lawnicza-miasta.../. Pozycja będzie też dostępna do wypożyczenia w barcińskiej bibliotece.
